inquirybg

კვლევა აჩვენებს, რომ კოღოს გენების აქტივობა დროთა განმავლობაში ინსექტიციდებისადმი მდგრადობის ცვლილებებთან არის დაკავშირებული

კოღოების წინააღმდეგ ინსექტიციდების ეფექტურობა შეიძლება მნიშვნელოვნად განსხვავდებოდეს დღის სხვადასხვა დროს, ასევე დღე-ღამეს შორის. ფლორიდაში ჩატარებულმა კვლევამ აჩვენა, რომ პერმეტრინის მიმართ რეზისტენტული ველური Aedes aegypti კოღოები ყველაზე მგრძნობიარენი იყვნენ ინსექტიციდის მიმართ შუაღამესა და მზის ამოსვლას შორის პერიოდში. შემდეგ რეზისტენტობა იზრდებოდა მთელი დღის განმავლობაში, როდესაც კოღოები ყველაზე აქტიურები იყვნენ, პიკს აღწევდა შებინდებისას და ღამის პირველ ნახევარში.
ფლორიდის უნივერსიტეტის (UF) მკვლევარების მიერ ჩატარებული კვლევის შედეგებს ფართომასშტაბიანი შედეგები მოჰყვება...მავნებლების კონტროლიპროფესიონალები, რაც მათ საშუალებას აძლევს უფრო ეფექტურად გამოიყენონ პესტიციდები, დაზოგონ ფული და შეამცირონ მათი გარემოზე ზემოქმედება. „ჩვენ აღმოვაჩინეთ, რომ ყველაზე მაღალი დოზებიპერმეტრინი„საღამოს 6 და 10 საათზე კოღოების გასანადგურებლად საჭირო იყო. ეს მონაცემები მიუთითებს, რომ პერმეტრინი შესაძლოა უფრო ეფექტური იყოს შუაღამესა და გამთენიისას (დილის 6 საათზე) გამოყენებისას, ვიდრე შებინდებისას (დაახლოებით საღამოს 6 საათზე)“, - განაცხადა კვლევის თანაავტორმა, ლეიტენანტმა სიერა შლოოპმა. კვლევა თებერვალში გამოქვეყნდა ჟურნალ „სამედიცინო ენტომოლოგიის ჟურნალში“. შლოოპი, UF საზღვაო საზღვაო გადაზიდვების სარდლობის ენტომოლოგიის ოფიცერი, ფლორიდის უნივერსიტეტის ენტომოლოგიის დოქტორანტია კვლევის უფროს ავტორთან, ევა ბაკნერთან ერთად.
შეიძლება საღ აზრს ჰგავდეს, რომ კოღოების წინააღმდეგ ინსექტიციდის გამოყენების საუკეთესო დრო ის დროა, როდესაც ისინი ყველაზე მეტად ზუზუნებენ, ფრიალებენ და კბენენ, თუმცა ეს ყოველთვის ასე არ არის, სულ მცირე, პერმეტრინის ექსპერიმენტებში, რომელიც შეერთებულ შტატებში კოღოების კონტროლის ორი ყველაზე ხშირად გამოყენებული ინსექტიციდიდან ერთ-ერთია და რომელიც ამ კვლევაში იქნა გამოყენებული. Aedes aegypti-ს კოღო ძირითადად დღისით კბენს, როგორც შენობაში, ასევე გარეთ და ყველაზე აქტიურია მზის ამოსვლიდან დაახლოებით ორი საათის შემდეგ და მზის ჩასვლამდე რამდენიმე საათით ადრე. ხელოვნურ განათებას შეუძლია გაზარდოს მათ სიბნელეში ყოფნის დრო.
Aedes aegypti (ცნობილია, როგორც ყვითელი ცხელების კოღო) გვხვდება ყველა კონტინენტზე, ანტარქტიდის გარდა და წარმოადგენს ჩიკუნგუნიას, დენგეს, ყვითელი ცხელების და ზიკას გამომწვევი ვირუსების გადამტანს. ის დაკავშირებულია ფლორიდაში რამდენიმე ენდემური დაავადების აფეთქებასთან.
თუმცა, შლუპმა აღნიშნა, რომ ის, რაც ფლორიდაში კოღოს ერთი სახეობისთვისაა მართებული, შესაძლოა სხვა რეგიონებისთვის სიმართლეს არ შეესაბამებოდეს. სხვადასხვა ფაქტორმა, როგორიცაა გეოგრაფიული მდებარეობა, შეიძლება გამოიწვიოს კონკრეტული კოღოს გენომის სეკვენირების შედეგების განსხვავება ჩიხუახუასა და დიდი დანიური დოგის გენომისგან. ამიტომ, მან ხაზგასმით აღნიშნა, რომ კვლევის შედეგები მხოლოდ ფლორიდაში ყვითელი ცხელების კოღოს ეხება.
თუმცა, მისი თქმით, არსებობს ერთი შენიშვნა. ამ კვლევის შედეგების განზოგადება შესაძლებელია, რათა უკეთ გავიგოთ სახეობის სხვა პოპულაციები.
კვლევის ერთ-ერთმა მთავარმა დასკვნამ აჩვენა, რომ სინათლის ინტენსივობის ცვლილებები 24-საათიანი პერიოდის განმავლობაში ასევე გავლენას ახდენდა გარკვეულ გენებზე, რომლებიც წარმოქმნიან ფერმენტებს, რომლებიც პერმეტრინს მეტაბოლიზებენ და დეტოქსიკაციას უკეთებენ. ეს კვლევა მხოლოდ ხუთ გენზე იყო ფოკუსირებული, თუმცა შედეგების ექსტრაპოლირება შესაძლებელია კვლევის გარეთ არსებულ სხვა გენებზეც.
„იმის გათვალისწინებით, რაც ამ მექანიზმებისა და კოღოს ბიოლოგიის შესახებ ვიცით, ლოგიკურია, ეს იდეა ამ გენებისა და ამ ველური პოპულაციის მიღმაც გავავრცელოთ“, - თქვა შლუპმა.
ამ გენების ექსპრესია ან ფუნქცია იზრდება დღის 2 საათის შემდეგ და პიკს აღწევს სიბნელეში საღამოს 6 საათიდან დილის 2 საათამდე. შლუპი აღნიშნავს, რომ ამ პროცესში ჩართული მრავალი გენიდან მხოლოდ ხუთია შესწავლილი. მისი თქმით, ეს შეიძლება იმიტომ იყოს, რომ როდესაც ეს გენები აქტიურად მუშაობენ, დეტოქსიკაცია ძლიერდება. ფერმენტების შენახვა შესაძლებელია მათი წარმოების შენელების შემდეგ გამოსაყენებლად.
„Aedes aegypti-ში დეტოქსიკაციის ფერმენტებით განპირობებული ინსექტიციდების მიმართ რეზისტენტობის დღიური ვარიაციების უკეთ გაგება შესაძლოა ინსექტიციდების მიზანმიმართული გამოყენების საშუალებას იძლევა იმ პერიოდებში, როდესაც მგრძნობელობა ყველაზე მაღალია და დეტოქსიკაციის ფერმენტების აქტივობა ყველაზე დაბალი“, - თქვა მან.
„პერმეტრინის მიმართ მგრძნობელობისა და მეტაბოლური გენის ექსპრესიის დღიური ცვლილებები Aedes aegypti-ში (Diptera: Culicidae) ფლორიდაში“
ედ რიჩიუტი ჟურნალისტი, ავტორი და ნატურალისტია, რომელიც ნახევარ საუკუნეზე მეტია წერს. მისი უახლესი წიგნია „ეზოს დათვები: დიდი ცხოველები, გარეუბნების გავრცელება და ახალი ურბანული ჯუნგლები“ ​​(Countryman Press, 2014 წლის ივნისი). მისი ნაკვალევი მთელ მსოფლიოშია. ის სპეციალიზირებულია ბუნებაში, მეცნიერებაში, კონსერვაციასა და სამართალდამცავ ორგანოებში. ერთ დროს ის ნიუ-იორკის ზოოლოგიური საზოგადოების კურატორი იყო, ახლა კი ველური ბუნების დაცვის საზოგადოებაში მუშაობს. შესაძლოა, ის ერთადერთი ადამიანი იყოს მანჰეტენის 57-ე ქუჩაზე, რომელსაც კოატიმ უკბინა.
Aedes scapularis-ის კოღოები აქამდე მხოლოდ ერთხელ, 1945 წელს, ფლორიდაში აღმოაჩინეს. თუმცა, 2020 წელს შეგროვებული კოღოს ნიმუშების ახალმა კვლევამ აჩვენა, რომ Aedes scapularis-ის კოღოები ამჟამად ფლორიდის მატერიკზე, მაიამი-დეიდის და ბროუარდის ოლქებშიც დასახლდნენ. [დაწვრილებით]
კონუსური თავის ტერმიტები ცენტრალური და სამხრეთ ამერიკის მკვიდრნი არიან და შეერთებულ შტატებში მხოლოდ ორ ადგილას გვხვდებიან: დანია ბიჩსა და პომპანო ბიჩში, ფლორიდა. ორი პოპულაციის ახალი გენეტიკური ანალიზი მიუთითებს, რომ ისინი ერთი და იგივე შემოჭრით წარმოიშვნენ. [დაწვრილებით]
მას შემდეგ, რაც აღმოაჩინა, რომ კოღოებს შეუძლიათ დიდ მანძილზე მიგრაცია მაღალი სიმაღლის ქარის გამოყენებით, შემდგომი კვლევები აფართოებს ასეთ მიგრაციებში ჩართული კოღოების სახეობებსა და დიაპაზონს - ფაქტორები, რომლებიც აუცილებლად გაართულებს აფრიკაში მალარიის და სხვა კოღოებით გადამდები დაავადებების გავრცელების შეკავების ძალისხმევას. [დაწვრილებით]

 

 

გამოქვეყნების დრო: 2025 წლის 26 მაისი