თეორიულად, არაფერი უშლის ხელს RL-ის დაგეგმილ კომერციულ გამოყენებას.ფუნგიციდიბოლოს და ბოლოს, ის ყველა რეგულაციას შეესაბამება. თუმცა, არსებობს ერთი მნიშვნელოვანი მიზეზი, რის გამოც ეს არასდროს ასახავს ბიზნეს პრაქტიკას: ღირებულება.
მაგალითად, RL-ის ზამთრის ხორბლის საცდელ პერიოდში ფუნგიციდური პროგრამის შემთხვევაში, საშუალო ღირებულება ჰექტარზე დაახლოებით 260 ფუნტი სტერლინგი იყო. შედარებისთვის, ჯონ ნიქსის ფერმის მართვის სახელმძღვანელოში ხორბლის ფუნგიციდური პროგრამის საშუალო ღირებულება ამ მაჩვენებლის ნახევარზე ნაკლებია (2024 წელს ჰექტარზე 116 ფუნტი სტერლინგი).
ცხადია, რომ RL ფუნგიციდებით დამუშავების ექსპერიმენტული მოსავლიანობა ტიპურ კომერციულ მოსავლიანობაზე მაღალი იყო. მაგალითად, RL ცდებში ფუნგიციდით დამუშავებული ზამთრის ხორბლის საშუალო საკონტროლო მოსავლიანობა (2020-2024 წწ.) 10.8 ტ/ჰა იყო, რაც მნიშვნელოვნად აღემატება ხუთწლიან კომერციულ ხორბლის საშუალო მოსავლიანობას, რომელიც 7.3 ტ/ჰა-ს შეადგენს (Defra-ს უახლესი მონაცემების საფუძველზე).
რლ: ფუნგიციდებით დამუშავებული კულტურების შედარებით მაღალი მოსავლიანობის მრავალი მიზეზი არსებობს და ფუნგიციდური პროგრამები მხოლოდ ერთ-ერთი მათგანია. მაგალითად:
ადვილია შედეგზე ფიქრი, მაგრამ ეს წარმატების გაზომვის საუკეთესო გზაა? რა თქმა უნდა, RL-ის გამოკითხვის ბოლოდროინდელი გამოხმაურება აჩვენებს, რომ ფერმერები სულ უფრო მეტად არიან დაინტერესებულნი სხვა მაჩვენებლებით, განსაკუთრებით კი მოსავლის მოგებით.
რამდენიმე სეზონის წინ (2019-2021), AHDB/ADAS ხორბლის ფუნგიციდების მოგების გამოწვევა სწორედ ამ მიზნის მიღწევას ისახავდა მიზნად. თითოეულ რეგიონულ საცდელ ადგილას ოპტიმალური მოსავლიანობის მოგების მისაღწევად, მონაწილე ფერმერებმა შეიმუშავეს ფუნგიციდების პროგრამები ერთი (ადგილობრივად შესაბამისი) ჯიშისთვის და სეზონის განმავლობაში შეცვალეს ისინი ადგილობრივი დაავადებების გავრცელების მიხედვით. ყველა სხვა შემავალი მონაცემი სტანდარტიზებული იყო.
ეს პროტოკოლები შესაფერისია სრულიად რანდომიზებული, ნაკვეთზე დაფუძნებული კვლევებისთვის (სამი გამეორება). ყველა შესხურების დრო ერთნაირი იყო (T0, T1, T2 და T3), მხოლოდ პროდუქტი და დოზირება განსხვავდებოდა კონკურენტ პროგრამებში; ყველა მონაწილემ ყოველთვის არ შეასხურა (ზოგიერთმა გამოტოვა T0).
ეს ნაკვეთები ასევე მოიცავს „ფუნგიციდის გარეშე“ და „მძიმე“ ნაკვეთებს, რომელთაგან ეს უკანასკნელი ეფუძნება RL ფუნგიციდის პროგრამას მოსავლიანობის პოტენციალის დასადგენად.
RL შესხურების პროგრამამ 10.73 ტ/ჰა-ზე მოსავლიანობა მოგვცა, რაც 1.83 ტ/ჰა-ზე მეტია დაუმუშავებელ ნაკვეთთან შედარებით. ეს ტიპიურია მოყვანილი ჯიშისთვის (Graham), რომელსაც დაავადებებისადმი საშუალო ხარისხის მდგრადობა აქვს. კომერციული გეგმის საშუალო მოსავლიანობა 10.30 ტ/ჰა-ზე იყო, ხოლო ფუნგიციდის საშუალო ღირებულება 82.04 ფუნტი სტერლინგი.
თუმცა, ყველაზე მაღალი მოგება მიღწეული იქნა 79.54 ფუნტის ღირებულებით და 10.62 ტ/ჰა მოსავლიანობით - მხოლოდ 0.11 ტ/ჰა-ზე ნაკლები, ვიდრე RL დამუშავებით.
RL შესხურების პროგრამამ 10.98 ტ/ჰა-ზე მოსავლიანობა მოგვცა, რაც დაუმუშავებელ ნაკვეთთან შედარებით 3.86 ტ/ჰა-ზე მეტია, რაც ჩვეულებრივ მოსალოდნელია ყვითელი ჟანგისადმი მგრძნობიარე ჯიშის (Skyfall) მოყვანისას. კომერციული სქემის საშუალო მოსავლიანობა 10.01 ტ/ჰა-ზე იყო, ხოლო ფუნგიციდის საშუალო ღირებულება 79.68 ფუნტი სტერლინგი.
თუმცა, ყველაზე მაღალი მოგება მიღწეული იქნა 114.70 ფუნტის ღირებულებით და 10.76 ტ/ჰა მოსავლიანობით - მხოლოდ 0.22 ტ/ჰა-ზე ნაკლები, ვიდრე RL დამუშავებით.
RL შესხურების პროგრამამ 12.07 ტ/ჰა-ზე მოსავლიანობა მოგვცა, რაც დაუმუშავებელ ნაკვეთთან შედარებით 3.63 ტ/ჰა-ზე მეტია. ეს ტიპიურია მოყვანილი ჯიშისთვის (KWS Parkin). კომერციული სქემის საშუალო მოსავლიანობა 10.76 ტ/ჰა-ზე იყო, ხოლო ფუნგიციდის საშუალო ღირებულება 97.10 ფუნტი სტერლინგი.
თუმცა, ყველაზე მაღალი მოგება მიღწეული იქნა 115.15 ფუნტის დანახარჯით და 12.04 ტ/ჰა მოსავლიანობით - მხოლოდ 0.03 ტ/ჰა-ზე ნაკლები, ვიდრე RL დამუშავებით.
საშუალოდ (ზემოთ ხსენებულ სამ ადგილას), ყველაზე მომგებიანი კულტურების მოსავლიანობა მხოლოდ 0.12 ტ/ჰა-ით ნაკლები იყო RL ფუნგიციდის პროგრამით მიღებულ მოსავლიანობაზე.
ამ ცდების საფუძველზე შეგვიძლია დავასკვნათ, რომ RL ფუნგიციდის პროგრამა კარგი სასოფლო-სამეურნეო პრაქტიკის მსგავს მოსავალს იძლევა.
სურათი 1 გვიჩვენებს, თუ რამდენად ახლოს იყო კონკურენტის მოსავლიანობა RL ფუნგიციდით დამუშავებით მიღებულ მოსავლიანობასთან და რამდენად აღემატებოდა კონკურენტის მოსავლიანობა RL ფუნგიციდით დამუშავებით მიღებულ მოსავლიანობას.
სურათი 1. 2021 წლის მოსავლის ფუნგიციდის მარჟის გამოწვევაში (ლურჯი წერტილები) კომერციული ზამთრის ხორბლის მთლიანი წარმოების შედარება ფუნგიციდის ხარჯებთან (განათავსების ხარჯების ჩათვლით). RL ფუნგიციდით დამუშავებასთან შედარებით აღდგენა 100%-ზეა დაყენებული (სწორი მწვანე ხაზი). ასევე ნაჩვენებია მონაცემების საერთო ტენდენცია (ნაცრისფერი მრუდი).
2020 წლის მოსავლის აღების სეზონზე კონკურენტულ პირობებში დაავადების დონე დაბალი იყო და სამი ადგილიდან ორს ფუნგიციდური რეაქცია არ აღენიშნებოდა. 2020 წელს, კიდევ უფრო მეტი კომერციული ფუნგიციდური რეჟიმის გამოყენებისას უფრო მაღალი შედეგი იყო, ვიდრე RL რეჟიმების გამოყენებისას.
გამოყენებული მეთოდების ფართო სპექტრი ხაზს უსვამს, თუ რატომ არის რთული ფუნგიციდის რეჟიმის შერჩევა, რომელიც წარმოადგენს „ფერმერის სტანდარტს“ RL კვლევებში. ერთი ფასის არჩევამაც კი შეიძლება გამოიწვიოს მოსავლიანობის უზარმაზარი განსხვავებები - და ეს მხოლოდ რამდენიმე ჯიშისთვისაა. RL კვლევებში ჩვენ საქმე გვაქვს ათობით სახეობასთან, რომელთაგან თითოეულს აქვს საკუთარი უპირატესობები და ნაკლოვანებები.
ფუნგიციდის მომგებიანობის საკითხის გარდა, აღსანიშნავია, რომ ხორბლის მიმდინარე მსოფლიო რეკორდული მოსავლიანობა 17.96 ტ/ჰა-ს შეადგენს, რაც მნიშვნელოვნად აღემატება RL-ის საშუალო მოსავლიანობას (რეკორდი ლინკოლნშირში 2022 წელს დამყარდა მოსავლიანობის პოტენციალზე დაფუძნებული სისტემის გამოყენებით).
იდეალურ შემთხვევაში, ჩვენ გვსურს, რომ RL კვლევებში შემთხვევების მაჩვენებელი რაც შეიძლება დაბალი იყოს. რა თქმა უნდა, ინფექციის მაჩვენებელი ყველა ჯიშისთვის და ყველა კვლევაში 10%-ზე ნაკლები უნდა იყოს (თუმცა ამის მიღწევა სულ უფრო და უფრო რთულდება).
ჩვენ ვიცავთ ამ „დაავადებების აღმოფხვრის“ პრინციპს, რათა გამოვავლინოთ ყველა ჯიშის მოსავლიანობის პოტენციალი კორნუოლიდან აბერდინშირამდე სხვადასხვა გარემო პირობებში, დაავადებების შედეგებზე გავლენის გარეშე.
იმისათვის, რომ ფუნგიციდების პროგრამამ უზრუნველყოს ყველა დაავადების მაქსიმალური კონტროლი ყველა რეგიონში, ის უნდა იყოს ყოვლისმომცველი (და შედარებით ძვირი).
ეს ნიშნავს, რომ გარკვეულ გარემოებებში (გარკვეული სახეობები, ადგილმდებარეობა და წელიწადის დრო) ფუნგიციდური პროგრამის გარკვეული ელემენტები საჭირო არ არის.
ამ საკითხის საილუსტრაციოდ, მოდით განვიხილოთ ძირითადი ფუნგიციდური პროგრამის ფარგლებში გამოყენებული პროდუქტები RL ზამთრის ხორბლის დამუშავების ცდებში (2024 წლის მოსავალი).
კომენტარები: ციფლამიდი გამოიყენება ნადების კონტროლისთვის. ნადების ინჰიბიტორები შედარებით ძვირია და ბევრ შემთხვევაში, სავარაუდოდ, მოსავლიანობაზე მხოლოდ მცირე გავლენას ახდენს. თუმცა, ზოგიერთ ცდაში ნაზმა შესაძლოა რამდენიმე წლის შემდეგ პრობლემები გამოიწვიოს, ამიტომ აუცილებელია მისი ჩართვა ყველაზე დაუცველი ჯიშების დასაცავად. ჟანგის კონტროლისთვის გამოიყენება Tebucur და Comet 200. რაც შეეხება ნადების საწინააღმდეგო საშუალებებს, მათი დამატება არ გააუმჯობესებს მაღალი ჟანგისადმი მდგრადობის მქონე ჯიშების მოსავლიანობას.
საჭიროა: Revistar XE (ფლუოპირამი და ფლუკონაზოლი) + Arizona + Talius/Justice (პროქინაზინი)
კომენტარი: ეს T0-ს მსგავსია ნებისმიერი შესხურების დროს. მიუხედავად იმისა, რომ T1 ნარევი შედარებით სტანდარტულია, ის შეიცავს ობის ინჰიბიტორს - რაც კვლავ ზრდის ფასს, მაგრამ არა დიდი რაოდენობით (უმეტეს შემთხვევაში).
ეს არის დამატებითი შესხურება, რომლის გამოყენებაც ტესტის ოპერატორებს შეუძლიათ. მიუხედავად იმისა, რომ განსაკუთრებით ეფექტური არ არის, მას შეუძლია დაეხმაროს ჟანგის სოკოს (Sunorg Pro-ს გამოყენებით) და ლაქების სოკოს (პროთიოკონაზოლის პროდუქტების გამოყენებით) მოშორებაში. Arizona ასევე შეიძლება გამოყენებულ იქნას ერთ ჯერზე სამჯერ მეტჯერ.
კომენტარი: T2 მოთხოვნები მოიცავს ძლიერმოქმედ პროდუქტებს (როგორც მოსალოდნელია დროშის ფოთლების შესასხურებლების შემთხვევაში). თუმცა, ნაკლებად სავარაუდოა, რომ არიზონას დამატება წარმოების მნიშვნელოვან ზრდას გამოიწვევს.
კომენტარი: T3 დროის კორექტირება მიზნად ისახავს ფუსარიუმის სახეობების (და არა ხორბლის ფოთლის ლაქოვანი ლაქების) წინააღმდეგ ბრძოლას. ჩვენ ვიყენებთ პროსაროს, რომელიც ასევე შედარებით ძვირია. ასევე ვამატებთ Comet 200-ს მგრძნობიარე ჯიშებიდან ჟანგის მოსაშორებლად. ისეთ ადგილებში, სადაც ჟანგის წნევა დაბალია, მაგალითად, ჩრდილოეთ შოტლანდიაში, ჟანგის დამატებას შესაძლოა დიდი ეფექტი არ ჰქონდეს.
RL ფუნგიციდის პროგრამის ინტენსივობის შემცირება კვლევას სუფთა ჯიშის ტესტირებიდან x ჯიშის ფუნგიციდის ტესტირებაზე გადაიტანდა, რაც მონაცემებს დააბნევდა და ინტერპრეტაციას უფრო რთულსა და ძვირადღირებულს გახდიდა.
თანამედროვე მიდგომა ასევე გვეხმარება შტამების რეკომენდაციაში, რომლებიც მგრძნობიარეა კონკრეტული დაავადებების მიმართ. არსებობს მრავალი მაგალითი შტამებისა, რომლებმაც კომერციულ წარმატებას მიაღწიეს დაავადებებისადმი სუსტი რეზისტენტობის მიუხედავად (სათანადო მართვის შემთხვევაში), მაგრამ ფლობენ სხვა ღირებულ მახასიათებლებს.
დაავადების გამორიცხვის პრინციპი ასევე გულისხმობს, რომ ჩვენ ვიყენებთ მაღალ დოზებს. ეს ზრდის ხარჯებს, მაგრამ ბევრ კვლევაში იწვევს მოსავლიანობის შემცირებას. დოზის ეფექტი ნათლად ჩანს ჩვენს ფუნგიციდების ეფექტურობის პროექტში მიღებულ დაავადებათა კონტროლის მრუდებში.
სურათი 2. ფოთლის ლაქების კონტროლი დამცავი საშუალებებით (2022–2024 წლების ჯამური შედეგები), რომელიც აჩვენებს RL კვლევებში გამოყენებულ ზოგიერთ ფუნგიციდს. ეს ხაზს უსვამს დაავადების კონტროლის შედარებით მცირე გაუმჯობესებას, რაც დაკავშირებულია ტიპიური კომერციული გრაფიკის დოზებიდან (დოზის ნახევარიდან სამ მეოთხედამდე) RL გრაფიკის დოზებზე (სრულ დოზასთან ახლოს) გადასვლასთან.
AHDB-ის მიერ დაფინანსებული ბოლოდროინდელი მიმოხილვა განიხილავდა RL ფუნგიციდების პროგრამას. ADAS-ის მიერ ჩატარებული სამუშაოს ერთ-ერთი დასკვნა ის არის, რომ მოსავლიანობისა და დაავადებებთან მიმართებაში წინააღმდეგობის რეიტინგებთან ერთად, ფუნგიციდების გამოყენების გარეშე, ამჟამინდელი სისტემა ჯიშების შერჩევისა და მართვის საუკეთესო გზად რჩება.
გამოქვეყნების დრო: 2024 წლის 23 დეკემბერი